Là một trong 10 lễ hội nổi tiếng nhất cả nước và gần như là lễ hội lớn nhất ở khu vực miền Nam, Lễ vía Bà Chúa Xứ tỉnh An Giang là lễ hội để tưởng nhớ đến thánh mẫu Bà Chúa Xứ đã có công phù hộ độ trì cho dân làng. Nối tiếp sự thành công của mùa lễ năm ngoái, lễ vía Bà Chúa Xứ Châu Đốc 2025 dự kiến tổ chức với quy mô lớn hơn, đồng thời chương trình cũng có nhiều yếu tố hấp dẫn hơn so với mọi năm. Nếu đang có kế hoạch hành hương đến An Giang, cầu an tại miếu Bà, chắc chắn dưới đây là những thông tin cần thiết không thể bỏ qua.
>> Xem thêm: Tour Cần Thơ – An Giang 1 ngày
Tổng quan về lễ vía Bà Chúa Xứ Châu Đốc
Lễ hội Bà Chúa Xứ, hay còn gọi là lễ vía Bà Chúa Xứ, là một lễ hội thường niên của tỉnh An Giang, diễn ra từ ngày 23/4 đến 27/4 Âm lịch tại Miếu Bà Chúa Xứ, nằm dưới chân núi Sam, thuộc phường Núi Sam, thành phố Châu Đốc. Đây là một lễ hội đặc sắc của người dân Nam Bộ, là sự giao hòa tín ngưỡng thờ Mẫu của dân tộc Việt, Chăm, Khmer và Hoa. Từ lâu, lễ hội đã đóng một vai trò quan trọng trong đời sống của người dân nơi đây, mang đậm giá trị văn hóa tâm linh tín ngưỡng của người dân vùng sông nước Nam Bộ.
Về nguồn gốc của lễ hội Bà Chúa Xứ, theo truyền thuyết, cách đây hơn 200, khi núi Sam còn hoang vu, người dân lên núi thì phát hiện một pho tượng cổ ngồi trên một bệ đá bằng sa thạch. Khi quân Xiêm có ý định chiếm giữ nhưng bất thành, thì người dân ta thấy vậy nên muốn “thỉnh” về để phụng thờ song làm cách nào cũng không thể nhấc lên được. Lạ thay, sau khi được một cô bé kỳ lạ mách bảo, người dân làng cử ra 9 cô gái đồng trinh đến khiêng thì tượng bà nhấc lên một cách thần kỳ.
Chân núi là nơi bà Chúa Xứ muốn ngự từ lâu và đến bay giờ vẫn vậy. Ban đầu, miếu chỉ được dựng bằng tre lá một cách đơn sơ, về sau người dân góp sức, góp tiền lại để xây dựng, sửa chữa lại mới hoàn chỉnh và trang hoàng như hiện nay. Hằng năm, miếu bà vẫn thu hút hàng triệu lượt người hành hương và du khách đến để tham quan, chiêm bái. Đặc biệt, từ ngày 23/4 đến 27/4 là thời gian diễn ra lễ hội bà vía Chúa Xứ cũng là thời điểm có đông du khách nhất.
Vào năm 2014, Lễ hội vía Bà Chúa Xứ Núi Sam đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Tiếp đó, tổ chức UNESCO cũng đã trao tặng cho lễ hội Bà Chúa Xứ giải thưởng “Hoạt động văn hóa tiêu biểu Châu Á – Thái Bình Dương”. Mới đây, lễ hội này cũng đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại
Lễ vía Bà Chúa Xứ Châu Đốc 2025 diễn ra khi nào, ở đâu?
Cũng như thông lệ hằng năm, lễ vía Bà Chúa Xứ Núi Sam diễn ra từ ngày 22/4 đến ngày 27/4 Âm lịch, tức trong khoảng gần 1 tuần. Địa điểm tổ chức lễ hội là tại Khu du lịch quốc gia Núi Sam, phường Núi Sam, TP. Châu Đốc, tỉnh An Giang. Được biết, thời gian và địa điểm này là cố định, không thay đổi.
Những nét hấp dẫn trong lễ vía Bà Chúa Xứ Châu Đốc 2025
Cũng giống như lễ hội vía Bà Chúa Xứ những năm trước, lễ hội năm nay được thực hiện theo nghi thức truyền thống, gồm có 2 phần chính, phần lễ và phần hội. Để có thể cảm nhận được nét đặc sắc của lễ hội này, du khách nên có sự tìm hiểu trước cũng như tham gia cả hai phần lễ và phần hội.
Về phần lễ: Bao gồm một số nghi thức như lễ phục hiện rước tượng bà từ đỉnh núi Sam xuống miếu thờ, lễ Tắm Bà, lễ Thỉnh sắc thần ông Thoại Ngọc Hầu cùng 2 vị phu nhân, lễ Túc yết, lễ Xây chầu, lễ Chánh tế và lễ Hồi sắc. Những nghi lễ này nhằm mục đích thể hiện sự biết ơn, thành tâm đối với Bà Chúa Xứ cũng như cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, bà con ấm no, hạnh phúc.
Về phần lễ: Kể từ khi được công nhận là lễ hội cấp quốc gia, lễ vía bà ngoài phần lễ truyền thống còn tổ chức thêm phần hội. Bao gồm các chương trình đặc sắc như trò chơi dân gian, biểu diễn văn nghệ, các hoạt động văn hóa – thể thao, múa lân sư rồng,vv… Nội dung phần lễ sẽ không giống nhau mỗi năm, vì thế tạo ra được sự hào hứng, cuốn hút đối với người dân và du khách gần xa.
Đến với lễ hội vía Bà Chúa Xứ Núi Sam 2025, công chúng ngoài được tham dự vào các nghi thức chính còn có dịp được đón nhận nhiều chương trình đặc biệt. Theo đó, dự kiến vào ngày 20/2 Âm lịch sẽ diễn ra Lễ đón nhận bằng công nhận danh hiệu UNESCO cùng Lễ khai hội Lễ hội vía Bà Chúa Xứ Núi Sam 2025. Chương trình sẽ được truyền hình trực tiếp trên sóng VTV cùng một số đài truyền hình khu vực, với thời lượng lên sóng dự kiến từ 90 cho đến 120 phút.
Các hoạt động dành cho du khách trong lễ hội Bà Chúa Xứ
Lễ vía bà Chúa Xứ Châu Đốc không chỉ dành riêng cho người dân trong tỉnh mà còn có ảnh hưởng sâu sắc đến những người theo hệ tâm linh cũng như du khách trên khắp cả nước. Kể từ khi có thêm phần hội, lễ hội càng ngày càng được biết đến nhiều hơn cũng như thu hút đông đảo mọi người đến tham gia vào các nghi thức cũng như các hoạt động lễ hội đi kèm.
Là một điểm đến tâm linh nổi tiếng, miếu Bà Chúa Xứ, dù là dịp Tết hay dịp lễ vía vẫn thu hút đến hàng chục ngàn người đổ về đây. Ngoài phần lớn những người hành hương đến đây với mục đỉnh đảnh lễ, nguyện cầu sức khỏe, may mắn và bình an thì cũng có không ít du khách cả trong và ngoài nước đến tìm hiểu, trải nghiệm văn hóa. Đến đây, ngoài việc đem theo lễ vật để tỏ lòng thành, nhiều du khách cũng mong mỏi một lần được nhìn thấy tượng Bà Chúa Xứ, là nữ thần đã có công lao che chở, phù hộ cho đời sống của người dân thêm ấm no, sung túc.
Đặc biệt hơn, Lễ khai hội năm nay đầu tư hơn nhờ tổ chức thêm nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật, tất cả đều được chuẩn bị kỹ lưỡng và dàn dựng công phu, nhằm để xứng tầm với lễ hội đã được vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại trước đó. Không chỉ vậy, trong suốt tuần lễ văn hóa, người dân cùng du khách gần xa sẽ được trải nghiệm một loạt các hoạt động dân gian và giải trí thú vị, chẳng hạn như kéo co, trò đẩy gậy, thả diều nghệ thuật, trò vận động liên hoàn, chọi gà, cờ người. Những trò chơi này thu hút không chỉ người lớn mà còn trẻ em, đến vui chơi và tạo nên một không khí sôi nổi trong cộng đồng.
Ngoài ra, du khách tham gia lễ vía Bà còn có thể kết hợp với chuyến tham quan Khu du lịch Núi Sam, Châu Đốc. Nơi đây không chỉ được biết đến với vẻ hoang sơ, cuốn hút mà còn trở nên nổi tiếng bởi nhiều điểm du lịch hấp dẫn, trong đó có Miếu Bà Chúa Xứ rất thiêng. Đặc biệt, ít ai biết rằng, núi Sam có đến 200 ngôi đền, chùa chiến, miếu mạo nằm rải rác từ chân núi cho đến tỉnh núi. Thú vị hơn, trong hành trình khám phá những địa điểm này, du khách có thể tận hưởng được không gian rừng núi hoang vu mà trong lành, tĩnh tại, rất thích hợp để nghỉ dưỡng, ngắm cảnh.
Tham gia lễ vía Bà Chúa Xứ núi Sam 2025 cần lưu ý những gì?
Để tham gia vào Lễ hội vía Bà Chúa Xứ núi Sam một cách trọn vẹn nhất, du khách cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng cũng như kế hoạch trước khi khởi hành. Dưới đây là một số các lưu ý dành cho du khách:
Thời gian mở cửa: Miếu Bà Chúa Xứ mở cửa đón khách từ 5h sáng đến 10h tối mỗi ngày. Đặc biệt, trong thời gian diễn ra lễ hội, miếu sẽ tổ chức nhiều hoạt động sôi nổi và lượng khách đổ về rất đông. Do đó, để tránh bỏ lỡ những hoạt động quan trọng, du khách cần nắm rõ được lịch của chương trình cũng như chú ý đến đúng giờ.
Khi tham gia lễ hội: Số lượng người đến lễ hội cực kỳ đông, dễ xảy ra vấn đề vô đẩy, va chạm. Vì vậy, mỗi người cần bảo quản tư trang cẩn thận, tránh việc kẻ trộm có thể trà trộn vào đám đông. Ngoài ra, để tránh bị đội giá lên cao cũng như mua phải sản phẩm kém chất lượng, nên chuẩn bị sẵn nhan, đèn ở nhà hoặc mua tại các cửa hàng uy tín, đảm bảo nguồn gốc và đúng giá.
Có thể nói, lễ vía Bà Chúa Xứ Núi Sam là một nét đẹp trong tín ngưỡng thờ nữ thần ở vùng sông nước Nam Bộ nói riêng cũng như trên cả nước nói chung. Lễ vía bà không chỉ là để thỏa mãn về niềm tin tâm linh, cảm ơn thánh mẫu đã phù hộ, che chở cho dân lành mà còn là để những người hành hương gần xa đến cầu sức khỏe, bình an và tài lộc. Tin rằng, lễ hội này sẽ tiếp tục được duy trì tổ chức qua nhiều năm sau nữa, như một nét văn hóa tâm linh tốt đẹp của người dân tỉnh An Giang cũng như miền Tây Nam Bộ.
